Magdalena Pietrzak-Merta, historyk warszawskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej,
wygłosiła w kadzidlańskiej bibliotece wykład poświęcony Antoniemu Ferdynandowi Ossendowskiemu, znakomitemu
pisarzowi, podróżnikowi, reportażyście, zadeklarowanemu antykomuniście, wnikliwemu analitykowi Związku
Sowieckiego, biografowi Lenina. Autorka przywołała podróże Ossendowskiego, liczne publikacje, jego
poglądy polityczne, zaskakujące epizody, twórcze sukcesy i zakaz cenzorski, który po czterdziestym
piątym roku, objął wszystkie dzieła pisarza, skazanego przez komunistów na niebyt.
Ossendowskiemu światową
sławę przyniosła książka: "Zwierzęta, ludzie, bogowie", która na przełomie 1920 i 1921 r. ukazała się
w Nowym Jorku, w 1922 r. w Londynie, a w 1923 r. w Warszawie. Łącznie osiągnęła ona rekordową liczbę
dziewiętnastu tłumaczeń na języki obce. Ossendowski opisał w niej wspomnienia z ucieczki z Rosji ogarniętej
chaosem rewolucji. Opis obejmuje ucieczkę z Krasnojarska opanowanego przez bolszewików, zimę w tajdze,
przeprawę do Mongolii i pobyt w niej u boku barona Ungerna.
W latach międzywojennych łączny nakład książek "polskiego Karola Maya" sięgnął
80 mln egzemplarzy. Gdy chodzi o przekłady na języki obce, Ossendowski zajął wówczas drugie miejsce
po Henryku Sienkiewiczu i do dziś nikomu nie udało się go w tej kategorii pobić. Ze względu na treść
jego książki "Lenin", fabularyzowanej biografii przywódcy rewolucji październikowej, niezwykle ostrej
krytyki rewolucji i komunizmu, po zajęciu Polski przez Rosjan grób Ossendowskiego był pilnie poszukiwany.
Po jego znalezieniu ekshumowano zwłoki, gdyż NKWD chciało się upewnić, czy osobisty wróg Lenina na pewno
nie żyje. Inna interpretacja tego faktu zakłada, że NKWD-ziści szukali przy zwłokach pisarza jakiejś
informacji lub wskazówki co do miejsca ukrycia skarbu barona Ungerna. (źródło: wikipedia)
Spotkanie, które odbyło się 23 kwietnia w ramach cyklicznych wykładów "Porozmawiajmy
o historii", zorganizowali wójt Gminy Kadzidło, Instytut Pamięci Narodowej oraz Publiczna Biblioteka
w Kadzidle. Gospodarzem spotkania była dyrektor Wiesława Sobiech. Magdalena Pietrzak-Merta jeszcze
w tym roku przedstawi w Kadzidle inne sylwetki zapomnianych pisarzy. Jesienią jeden z wieczorów bibliotecznych
zostanie poświęcony mężowi prelegentki Tomaszowi Mercie, który zginął w katastrofie smoleńskiej.
Dziękujemy Instytutowi Pamięci Narodowej za kolejne ważne spotkanie z historią.
>> Zdjęcia
|